Jak zacząć?
Muszę postawić tezę… Czym ona w ogóle jest?
Może być pytaniem?
Chwilka, spokojnie, usiądź wygodnie i przeczytaj co
powinieneś zrobić, żeby dobrze zacząć wypracowanie maturalne.
Musisz najpierw przyjrzeć się tematowi.
Przykład:
Wierność zasadom czy życiowy konformizm - jaką postawę wobec rzeczywistości powinien przyjąć człowiek? Rozważ problem i uzasadnij swoje stanowisko, odwołując się do fragmentu opowiadania Sławomira Mrożka i innych tekstów kultury. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 250 słów.
Przed Tobą polecenie, w którym podano:
- problem do rozważenia (temat pracy),
- czynności do wykonania,
- informację o obowiązku odwołania się do załączonego tekstu
literackiego oraz innych tekstów kultury (o innych tekstach kultury będzie
osobny wpis).
Podany tekst literacki to fragment utworu epickiego lub dramatycznego powiązany z tematem wypowiedzi – powinien stanowić podstawę Twoich rozważań!
Aby poprawnie napisać rozprawkę, musisz na początku zająć stanowisko wobec problemu wskazanego w poleceniu – postawić tezę (temu przyjrzymy się najpierw i ogólnie polecam stawianie tezy właśnie!) lub hipotezę.
Przeczytaj uważnie temat i podkreśl problem do rozważenia,
Zaznacz w temacie słowa kluczowe; wypisz do nich wyrazy
bliskoznaczne; dzięki temu unikniesz powtórzeń i upewnisz się, że dobrze
rozumiesz problem.
Zwróć uwagę do ilu tekstów kultury masz obowiązek odwołać
się w swojej pracy
Analizuj i interpretuj tekst wyłącznie w takim zakresie, w
jakim jest to istotne dla rozważenia problemu wskazanego w poleceniu. Redaguj
rozprawkę według przygotowanego wcześniej planu; konsekwentnie trzymaj się
ustalonego porządku; pisz na temat!
Wstęp musisz opracować tak, aby
dobrze spełniał swoją funkcję; wprowadzał do całości tekstu i zachęcał
egzaminatora do dalszej lektury.
Nie
może być długi – jego pierwszą część przeznacz na wprowadzenie do tematu,
ogólną refleksję dotyczącą analizowanego problemu. Każdy temat zawiera jakieś
pojęcie, a może być ich nawet kilka. Pracę możesz zacząć od wyjaśnienia ich
znaczenia.
Jego druga
część: sformułowanie tezy i
zasygnalizowanie tego, co znajdzie się w dalszej części pracy.
„Ludzie od zawsze… Twórcy
od wieków…” – możesz zwrócić uwagę na to, że problem, który został przywołany w
temacie rozprawki został poruszony już daaaaawno i stale się do niego zwraca.
Ważne jest to, że by to potwierdzić przykładami z mitologii czy też Biblii.
Wstęp: powinien
zaciekawić, wprowadzić do tematu, nie może być jednozdaniowy, nie może zawierać
tylko tezy (lub hipotezy).
Co mogłabym doradzić…
Po to masz brudnopis, żeby z niego korzystać!
Jeśli temat wymaga rozważenia czy np. miłość jest
źródłem szczęścia bądź cierpienia – zapisz sobie pod każdym punktem (szczęście
i cierpienie) przykłady i argumenty, których możesz użyć w swojej pracy. Nie
sugeruj się własnym zdaniem! Uważasz, że miłość jest źródłem szczęścia, ale
masz więcej punktów do tego, że jednak nieszczęścia? Wybierz to drugie. Najważniejsze, żebyś miał dużo materiału do
pisania rozprawki.
Czym jest teza?
To założenie, które
musimy udowodnić, sformułowanie stanowiska wobec problemu postawionego w
temacie pracy.
Gdy ustalisz za pomocą
planu, burzy mózgów na brudno, w którym kierunku chcesz iść, łatwiej będzie Ci
sformułować tezę, unikniesz wpadki typu: teza jest o szczęściu w miłości, a
podajesz przykłady i argumenty temu przeczące.
Przykład z życia.
Gdy mamy coś stwierdzić
podczas pisania rozprawki – przeraża to. Przecież czasem nieświadomie stawiamy
tezę podczas zwykłych rozmów!
Spotykam Cię w centrum miasta, mówisz mi, że obejrzałeś właśnie film w kinie.
Jestem jednak dociekliwą
koleżanką i pytam:
- O czym był ten film?
Mówisz, że to film o
przyjaźni, która pokonała wiele przeszkód. Dodatkowo stwierdzasz:
- Przyjaźń jest w stanie przetrwać
wiele przeszkód.
Właśnie postawiłeś tezę!
Jak już wiesz… Jestem
dociekliwą koleżanką. ;)
Dopytuję:
- O, przyjaźń, która pokonuje wiele przeszkód… W jaki sposób to pokazano? Jakieś argumenty?
- X nie zostawił swojego
przyjaciela nawet wtedy, gdy rodzice zabronili im się spotykać.
X dowiedział się, że Y wypowiadał
się niepochlebnie na jego temat przy innej ekipie, żeby mieć wyższy status w
szkole. X z trudem, ale zrozumiał go jednak oraz wybaczył mu.
Nie rozdzieliła ich nawet
choroba Y, który nie chciał, żeby ktokolwiek poza rodziną widział go w takim
stanie. X zostawiał mu listy i zaznaczał, że zawsze może na niego liczyć.
- Piękna relacja.
Postawiłeś tezę plus
potwierdziłeś ją odpowiednimi argumentami.
Tezy powinieneś bronić
jak lew!
Uff… Czyli w skrócie:
Wstęp jest taką „małą rozprawką”!
Zawiera refleksję dotyczącą
słowa kluczowego,
kierowanie się ku tezie,
którą wyprowadziłeś na podstawie rozpisanych wcześniej argumentów
plus tezę.
Pamiętaj o tym, że tematy
mogą być różnie sformułowane.
Możesz mieć wybór: „Praca
jest pasją czy obowiązkiem?”
lub na przykład
stwierdzić czym dla człowieka jest jakaś wartość „Czym dla człowieka jest
miłość?”
Musisz się nad czymś
zastanowić i odpowiedzieć w domyśle tak lub nie: „Czy władza może usprawiedliwiać
niemoralne postępowanie?”,
Ewentualnie zastanawiasz
się nad konkretem. Jak coś wpływa na coś:
„Jak postacie fantastyczne wpływają na sens
tekstów kultury?”.
Temu poświęcę inną lekcję.
Czas na ćwiczenia!
Zastanów się nad wyżej wymienionymi tematami, na sucho, bez tekstów źródłowych!
Przywołaj znane Ci
utwory, stwórz do każdego notatkę, sformułuj wnioski i łatwiej będzie postawić
Ci tezę.
Powodzenia!
Komentarze
Prześlij komentarz